Rakkaus ja merkitykselliset hetket urapolun avaajina Kainuussa

Rakkaus sai hyppäämään tuntemattomaan, vaikka päätös ei ollut helppo. Sarajevon yliopiston kauppatieteiden kandidaatti otti kainuulaisen urapolkunsa ensiaskeleet kotoutumiskoulutuksessa. Kajaanissa koetut haasteet ovat nyt työn avainasia.

Elämä Bosnia-Herzegovinassa jäi, kun Irna Imamovic-Tokalic muutti Kajaaniin lapsuudenystävänsä kosinnan myötä vuonna 2012.
– Olen rakastunut Suomeen joka päivä sen jälkeen, hän kertoo. Hän uskoo, että elämän suurimpien tekojen voima on rakkaus. Vuosituhannen alussa perheensä kanssa pakolaisena Suomeen tullut aviomies on ollut tärkeä tuki kainuulaisen arjen hetkissä ja kulttuurishokin iskiessä. Irna muistaa monia tilanteita, joissa hän ei tiennyt kuinka toimia, mistä etsiä ja löytää tietoa tai apua. Mahdollisuuksia oli hankala löytää. Sosiaalisten suhteiden luominen on ollut vaikeaa.
– Muistutin usein itseäni, että asioita ei pidä ottaa henkilökohtaisesti.
Hän on kiitollinen siitä, että pääsi kotoutumiskoulutukseen heti Kajaaniin muutettuaan. Irna muistaa, kuinka eri taustoista tulleet ihmiset loivat yhteyttä toisiinsa hyvin rajallisella suomen kielen sanastolla ja englanniksi silloin, jos kieltä osasi.
– Oli päiviä, jolloin se oli hassua ja päiviä, jolloin se oli todella surullista.
Opettaja sai opiskelijat tuntemaan olonsa tervetulleeksi. Itsekin ulkomaalaistaustainen opettaja ymmärsi ja rohkaisi uudessa tilanteessa. Irnan kokemus on, että kotouttamiskoulutus on herkkä prosessi, jossa ihminen ja hänen elämänsä muuttuu – joskus jopa täysin tietämättä.
Irna otti urapolun ensiaskeleet kotouttamiskoulutuksen sijaisopettajan kanssa.
– Hän kysyi tärkeän kysymyksen. Eikä hän vain kysynyt, vaan todella kuunteli, mitä sanottavaa minulla oli, Irna kiteyttää. Keskustelu vei kieliharjoitteluun Kajaanin ammattikorkeakoululle. Sieltä löytyi myös ensimmäinen työsuhde. Aito keskusteluyhteys, nähdyksi, kuulluksi ja arvostetuksi tuleminen sekä tuki ja luottamus ovat olleet urapolun olennaisia elementtejä myös ensiaskeleiden jälkeen. Kajaanin ammattikorkeakoulu ja CEMIS kokemuksineen siivittivät maisterinopintoja Oulun yliopistossa. Vuonna 2017 vietettiin kahden tutkinnon ja kahden perheen yhteistä juhlaa: Irna valmistui maisteriksi ja aviomies sai valmiiksi ylemmän korkeakoulututkintonsa Kajaanissa. Irna kertoo, että valmistumispäivissä on vain kahden päivän ero.

Kainuulaisella urapolulla on ollut myös turhautumisen hetkensä – erityisesti työnhaun ohjaukseen liittyneiden asenteiden vuoksi. Uravalmennuksessa Irna sai vahvistaa suomen kielen taitoaan ja pohtia asioita toisten työnhakijoiden kanssa. Se avasi mahdollisuuden Koulutusavaimella. Työyhteisön lisäksi hän sai elinikäisiä ystäviä: töissä odotti yllätysjuhla, kun Irna sai Suomen kansalaisuuden.  Muistolla on Irnan sydämessä erityinen paikka. Elämä yllätti ja Irna on palannut sinne, mistä uransa aloitti. Kajaanin ammattikorkeakoulun KOTKA-hankkeen projektiasiantuntijana hän tekee työtä sen eteen, että kansainväliset opiskelijat työllistyvät Kainuuseen. Hän on iloinen, että voi auttaa ihmisiä.
– Tärkeintä on antaa mahdollisuus. Osaaminen ja tietotaito puhuvat sen jälkeen puolestaan, kiteyttää perhepiiristä kouluttautumisen ja uran mallin saanut Irna ajatuksiaan työnantajille. Oman kokemuksensa myötä hän haluaa muistuttaa, että pienetkin merkitykselliset hetket ihmisten kesken voivat kantaa elämää muuttaviin kokemuksiin.

Tämä teksti on julkaistu Kotona kansainvälisessä Kainuussa-lehdessä 25.8.2021.

Love and meaningful moments as career path openers in Kainuu

Love was the reason to take a leap into the unknown, even though the decision was not an easy one. A Bachelor in economics from the University of Sarajevo took the first steps on her career path in Kainuu in integration training. The challenges she experienced in Kajaani are now the key thing to her work.

Life in Bosnia-Herzegovina was left behind when Irna Imamovic-Tokalic moved to Kajaani when her childhood friend proposed to her in 2012.
– I have fallen in love with Finland every day since then, she says. She believes that love is the power behind life’s greatest deeds. Her husband, who came to Finland as a refugee with his family at the beginning of the millennium, has been an important support in her everyday life and when culture shock hits. Irna remembers many situations when she did not know how to act, where to look for information or help. It was difficult to find opportunities. It was difficult to establish social contacts.
– I often had to tell myself, do not to take things personally.
Irna is grateful for the fact that she got integration training as soon as she moved to Kajaani. Irna remembers how people from different backgrounds made contact with each other with a very limited vocabulary of Finnish and in English if they could speak it.
– There were days when it was fun and days when it was really sad.
The teacher made the students feel welcome. The teacher, herself from a foreign background, was understanding and encouraging in a new situation. In Irna’s experience, integration education is a delicate process in which people and their lives change – sometimes without them even knowing it.
Irna took her first steps on the Urapolku/Career Path with a substitute teacher in integration course.
– The teacher asked an important question. And the teacher didn’t just ask, but really listened to what I had to say, Irna sums up. Genuine communication, being seen, heard and appreciated, as well as support and trust, have been essential elements of her career path, even after her first steps. It started with language training in the university circles in Kajaani – where she also found her first job. Kajaani University of Applied Sciences and CEMIS and their experience helped me to pursue a Master’s degree at the University of Oulu. In 2017, we celebrated two degrees per family: Irna graduated with a Master’s degree and her husband completed his Master’s degree in Kajaani. Irna says that the graduation dates were only two days apart.

The career path in Kainuu has also had its moments of frustration – especially because of attitudes towards job search guidance. The career coaching helped Irna to strengthen her Finnish language skills and discuss issues with other job seekers. It opened up an opportunity with the Training Key (Koulutusavain). In addition to the work community, she made lifelong friends: there was a surprise party at work when Irna received Finnish citizenship. The memory has a special place in Irna’s heart.
Irna says life has taken her by surprise and she has come full circle – back to where she started as a language trainee. As a project specialist in the KOTKA project at Kajaani University of Applied Sciences, she works to help international students find employment in Kainuu. She is happy to be able to help people with the challenges they face.
– The most important thing is to give a chance. The skills and know-how will then speak for themselves, sums up Irna, who has got her example to follow from her family on how to educate yourself and build a career. Through her own experience, she wants to remind people that even small meaningful moments between people can lead to life-changing experiences.

This text has been published in Kotona kansainvälisessä Kainuussa magazine on 25.8.2021.

Любовь и значимые моменты жизни как ориентиры карьерного пути в Кайнуу

Любовь заставила ee совершить прыжок в неизвестность, хотя решение было нелегким. Бакалавр экономики из Университета Сараево сделала первые шаги на своем карьерном пути в Кайнуу на интеграционном тренинге. Проблемы, с которыми она столкнулась в Каяани, теперь являются ключом к ее работе.

Жизнь в Боснии и Герцеговине осталась позади, когда Ирна Имамович-Токалич переехала в Каяани, когда ее друг детства сделал ей предложение в 2012 году.
– С тех пор я влюбляюсь в Финляндию каждый день, – говорит она. Ирна верит, что любовь – это сила, стоящая за самыми великими делами в жизни. Ее муж, который приехал в Финляндию в качестве беженца вместе со своей семьей в начале тысячелетия, стал для нее важной поддержкой в повседневной жизни и в моменты культурного шока. Ирна помнит много ситуаций, когда она не знала, как поступить, где искать информацию или помощь. Было трудно найти возможности. Было трудно установить социальные контакты.
– Мне часто приходилось говорить себе: ”Не принимай все близко к сердцу”.
Ирна благодарна за то, что сразу после переезда в Каяани прошла интеграционное обучение. Ирна вспоминает, как люди из разных слоев общества общались друг с другом с очень ограниченным словарным запасом финского языка и на английском, если они могли на нем говорить.
– Были дни, когда было весело, и дни, когда было очень грустно.
Помощь чтобы почувствовать себя желанными гостями шла от преподавателя, также иностранца, который, проявлял понимание и поддержку в новой ситуации. По опыту Ирны, интеграционное образование – это тонкий процесс, в котором меняются люди и их жизнь – иногда даже без их ведома.
Ирна сделала свои первые шаги по Ураполку/Карьерному Пути вместе инструктором интеграционного обучения, пришедшим на замену.
– Инструктор задал важный вопрос. И не просто спросил, а действительно выслушал то, что я хотела сказать, – подводит итог Ирна. Подлинное общение, умение видеть, слышать и ценить, а также поддержка и доверие были важными элементами ее карьерного пути даже после первых шагов. Все началось с языковой подготовки в университетских кругах в Каяани – там же она нашла свою первую работу. Университет прикладных наук Каяани и CEMIS и их опыт помогли мне получить степень магистра в Университете Оулу. В 2017 году мы отметили два диплома на семью: Ирна получила степень магистра, и ее муж закончил магистратуру в Каяани. Ирна говорит, что между датами получения дипломов было всего два дня разницы.

Карьерный путь в Кайнуу также имел свои моменты разочарования – особенно из-за отношения к профориентации при поиске работы. Карьерный коучинг помог Ирне укрепить свои знания финского языка и обсудить проблемы с другими соискателями. Это открыло перед ней возможность работы в программе ”Ключ к обучению” (Koulutusavain). Помимо рабочего коллектива, она приобрела друзей на всю жизнь:
на работе была устроена вечеринка-сюрприз, когда Ирна получила финское гражданство. Это воспоминание занимает особое место в сердце Ирны.
Ирна говорит, что жизнь застала ее врасплох, и она прошла полный круг – вернулась к тому, с чего начинала, будучи стажером-лингвистом. Будучи специалистом проекта KOTKA в Университете прикладных наук Каяани, она работает над тем, чтобы помочь иностранным студентам найти работу в Кайнуу. Она счастлива, что может помогать людям в решении проблем, с которыми они сталкиваются.
– Самое главное – дать шанс. Тогда навыки и ноу-хау будут говорить сами за себя”, – подводит итог для работодателей Ирна, которая получила пример для подражания от своей семьи о том, как нужно заниматься самообразованием и строить карьеру. Своим собственным опытом она хочет напомнить людям, что даже небольшие значимые моменты между людьми могут привести к переменам в жизни.

Ирна Имамович-Токалич, испытавшая на себе трудности карьерного пути в Кайнуу, напоминает работодателям, что даже небольшие значимые моменты общения с людьми могут привести к судьбоносным событиям.

Этот текст был опубликован в газете ”В международном Кайнуу – как дома” от 25.8.2021 года.